Mirasta saklı pay, Türk Medeni Kanunu’nda (TMK) belirli mirasçılara tanınan, miras bırakanın iradesine rağmen korunması gereken asgari paydır. Bu düzenleme, mirasçılar arasında adaletin sağlanması ve aile bağlarının korunması amacıyla getirilmiştir.
—
🧬 Saklı Paylı Mirasçılar Kimlerdir?
Türk Medeni Kanunu’na göre, saklı pay hakkına sahip olan mirasçılar şunlardır:
Altsoy (Çocuklar ve Torunlar): Altsoy, yani çocuklar ve torunlar, miras bırakanın saklı paylı mirasçılarıdır. Altsoyun saklı pay oranı, yasal miras payının yarısıdır (1/2). Örneğin, bir kişinin 100.000 TL’lik mirası varsa ve iki çocuğu bulunuyorsa, her çocuğun saklı payı 25.000 TL olacaktır. ([FENER HUKUK][1])
Anne ve Baba (Üstsoy): Miras bırakanın anne ve babası da saklı paylı mirasçılar arasında yer alır. Anne ve babanın saklı pay oranı, yasal miras paylarının dörtte biri (1/4) kadardır. Bu oran, tüm üst soylar için geçerlidir. ([tekavukat][2])
Sağ Kalan Eş: Sağ kalan eşin saklı pay oranı, miras bırakanın diğer mirasçılarıyla birlikte mirasçı olup olmamasına göre değişir:
Altsoy ile birlikte mirasçı olması durumunda:
Sağ kalan eşin saklı payı, yasal miras payının tamamı kadar (1/1) olur. ([Topo Hukuk Bürosu][3])
Anne ve baba ile birlikte mirasçı olması durumunda:
Sağ kalan eşin saklı payı, yasal miras payının tamamı kadar (1/1) olur. ([Topo Hukuk Bürosu][3])
Altsoy ve anne-baba dışında mirasçılar varsa:
Sağ kalan eşin saklı payı, yasal miras payının dörtte üçü kadar (3/4) olur. ([Topo Hukuk Bürosu][3])
Hiçbir yasal mirasçı yoksa:
Sağ kalan eşin saklı payı, yasal miras payının üçte biri kadar (1/3) olur. ([Topo Hukuk Bürosu][3])
Bu oranlar, miras bırakanın tasarruf yetkisini sınırlayarak, belirli mirasçıların haklarının korunmasını sağlar.
—
⚖️ Saklı Payın İhlali ve Tenkis Davası
Miras bırakan, ölüme bağlı tasarruflarla (vasiyetname veya bağışlar) saklı pay sahibi mirasçıların haklarını ihlal edemez. Eğer saklı pay ihlal edilmişse, mirasçılar “tenkis davası” açarak haklarını koruyabilirler. Tenkis davası, saklı payın ihlal edildiği durumlarda, mirasçının saklı payının sağlanması amacıyla açılır. Bu dava, miras bırakanın ölümünden sonra açılabilir ve 10 yıl içinde sonuçlandırılmalıdır. ([ÖZTÜRK & ÇİÇEK HUKUK VE DANIŞMANLIK][4])
—
🧠 Saklı Payın Toplumdaki Yeri
Saklı pay, sadece hukuki bir düzenleme değil, aynı zamanda toplumsal bir güvence mekanizmasıdır. Aile üyelerinin ekonomik güvenliğini sağlamak ve aile içindeki adaleti temin etmek amacıyla, belirli mirasçılara tanınan bu hak, toplumun temel yapı taşlarından biri olan aileyi koruma amacını taşır.
—
🔮 Gelecekte Saklı Payın Rolü
Teknolojinin ve toplum yapısının değişmesiyle birlikte, saklı payın rolü de evrim geçirebilir. Örneğin, dijital varlıkların artışıyla birlikte, dijital mirasların paylaşımı ve saklı payın dijital varlıklar üzerindeki etkisi önemli bir konu haline gelebilir. Ayrıca, uluslararası miras hukukunun etkisiyle, farklı ülkelerdeki mirasçıların hakları ve saklı payın uygulanışı da farklılık gösterebilir.
—
📌 Sonuç
Mirasta saklı pay, belirli mirasçılara tanınan ve miras bırakanın iradesine rağmen korunması gereken asgari bir paydır. Bu düzenleme, mirasçılar arasında adaletin sağlanması ve aile bağlarının korunması amacıyla getirilmiştir. Saklı payın ihlali durumunda, mirasçılar tenkis davası açarak haklarını koruyabilirler. Gelecekte, dijital varlıkların artışı ve uluslararası miras hukukunun etkisiyle, saklı payın rolü daha da önemli hale gelebilir.
—
[1]: https://www.fenerhukuk.com.tr/post/mirasta-sakl%C4%B1-pay-ne-demektir-karde%C5%9Flerden-her-biri-i%C3%A7in-sakl%C4%B1-pay-yasal-miras-pay%C4%B1n%C4%B1n-ne-kadar%C4%B1d%C4%B1r?utm_source=chatgpt.com “Mirasta saklı pay ne demektir? Kardeşlerden her biri için saklı pay …”
[2]: https://www.tekavukat.com/post/yasal-miras-paylar%C4%B1-ve-sakl%C4%B1-pay?utm_source=chatgpt.com “Yasal Miras Payları ve Saklı Pay – tekavukat.com”
[3]: https://www.topo.av.tr/sakli-pay.html/?utm_source=chatgpt.com “Saklı Pay Ve Mirasta Saklı Pay Oranları | Topo Hukuk Bürosu”
[4]: https://ozturkvecicek.com/2025/02/04/mirasta-sakli-pay-kavrami-ve-sakli-pay-davasi/?utm_source=chatgpt.com “Mirasta Saklı Pay Kavramı ve Saklı Pay Davası”